Etappe 22, Montenegro……

Etappe 22, Montenegro……

Woensdagochtend 15/8 vertrekken we om 07.30 uur, voor ons doen, behoorlijk vroeg.
De weg voert dwars door het centrum van Skhodër en vraagt grote oplettendheid; het krioelt. Het varieert van tegen het verkeer in fietsende weggebruikers, links en rechts passerende auto’s, motoren en brommers tot plotsklaps overstekende voetgangers. En daar tussendoor lopen er nog vele zwerfhonden. Een heerlijk potpourri.
In de relatieve luwte buiten het centrum nemen we nog een stevige machiatto doppio bij het cafeetje waar gisteren ook waren. De eigenaar is blij ons weer te zien en drukt me ter begroeting stevig de hand. Hij weet wat we willen en even later kan ik de laatste twee Lek munten 100 en 50 (€1.10!), speciaal hiervoor bewaard, aan hem geven ter kwijting van de rekening. En dan nu door naar de grens.

Na een klein uurtje bereiken we de grens bij Muriqan (AL) en Sukobin (MNE), we blijken niet de enigen die willen passeren. Er wordt grondig gecontroleerd, niet zozeer bij ons maar vooral bij grensoverschrijdende Albanezen in hun Mercedessen. Na ruim een half uur kunnen we door geen noemenswaardige controle en al helemaal geen blik en dus ook geen hondencheck. Blijkbaar controleren de Albanezen ook voor de Montenegrijnen want bij hen in geen grenspassage.
Net voor ons is een touringcar gepasseerd en die vormt een prima wegbereider. En dat blijkt bij het tweede deel van de weg naar Ulqini, ons eerste reisdoel, een uitkomst. Dat deel van de route voert door een kloof en is dus smal. Als een mak lam volgen we onze grote broer.
Dat Montenegro (Zwarte Berg) zo heet verwonderd niet, het land is een en al berg.
En dat de weg kronkelt verbaasd dus ook niet.

Camping Safari Beach….
Alleen de naam al. Maar het blijkt een prima, maar drukke camping. Het is hoogseizoen en behalve de in over tal en overvloed aanwezige Italianen (Montenegro is nog betaalbaar), zijn er heel wat andere buitenlandse gasten. Voor ons is er nog een redelijke plek direct bij de in-uitgang. De Go2-mover komt weer goed van pas en oogst oh’s en ah’s.
We staan naast een acht en halve lange, twee meter vijftig brede, dubbelassige ‘mein Hobby..’
Trotse eigenaar is Rico, een wel zeer gebruinde Oosterbuur. Hij blijkt de zoon van een Alsacienne en een Marseillais. Behalve zijn kroezige haardos met staartje, is zijn huidskleur niet alleen beroerd door de zomerzon, maar van nature donkergetint De blauwe ogen komen uit de Elzas. Deze levensgenieter die mij ziet pielen met de tv-disc wijst mij op zijn zelfzoekende Koreaanse antenne. Een veel kleinere rechthoekige disc die blijkbaar vanuit alle standen feilloos de gewenste satelliet zoekt en vindt en ongevoelig blijkt voor regen en wind.
Deze luchtvaartverkeerleider, op vakantie samen met vrouw en vier kinderen, weet de hondenwens van de dochters listig te omzeilen. Op elke vakantie neemt hij een zak hondenvoer mee die de dochters naar hartenlust mogen aanspreken om honden op de camping te paaien. Zo ook met Kwazi en Dushka; ze vragen het eerst wel netjes.

Wonderlijk…
Het stekkertje van de tv-kabel is stuk dus ik ga in het stadje kijken of ik een winkel kan vinden die dit in het assortiment heeft. Eerst bij de supermarkt wat boodschappen halen.
Bij het afrekenen kan ik de twee flesjes bier niet afrekenen want ik heb geen lege flesjes retour! Ja maar, ik ben net in uw land aangekomen hoe kan ik dan lege flesjes hebben?
Ja, het spijt me maar u kunt alleen flesjes bier kopen als u eerst lege flesjes inlevert…
Ben ik nou gek of hoe zit dat. U kunt toch gewoon statiegeld rekenen? Nou niet dus…
New Zealand Ash….
Naast ons is een tanige en flink gebruinde zestiger bezig om zijn kamp op te slaan. Tegen de boom staat zijn mountainbike met nog een deel van zijn uitrusting in kleine tasjes aan de voorvork en op de bagagedrager. Het kleine tentje staat in een wip.
Ik begroet hem, hij blijkt Ash(ley) uit Nieuw Zeeland. Enigszins tegen zijn gewoonte in overnacht hij sinds lange tijd weer eens op een camping.
Samen met zijn Ierse partner zijn ze na aankomst in Istanbul de Balkan ingefietst. Hij heeft inmiddels 4000 kilometers weggefietst. Sinds een week fietsen zij elk hun eigen weg.
Een meningsverschil bleek voldoende om uit elkaar te gaan en ieders weegs te fietsen.
Ik nodig hem uit voor een biertje. Hij komt niet, dit bleek geen misverstand maar misverstaan.
Na de gebruikelijk namiddag duik met ons ‘gezinnetje’, waarbij Kwazi als een bezetene de speelgoed vuurtoren apporteert uit de zee en Dushka zich beperkt tot keffen aan de kant.
We weten nog niet of dit als aanmoediging kan worden begrepen of om gewoon aandacht te trekken. Vermoedelijk het laatste.
Na terugkomst kom ik Ash tegen en ik nodig alsnog hem uit voor een biertje aan de bar.
Met de kaarten op tafel toont hij mij zijn route tot dan toe, indrukwekkend. Hij doet zo’n 130 km per dag, bergje op, bergje af. Hij start ’s-morgens om vijf uur om de koperen ploert enigszins voor te zijn.
Wat een geluk dat ik/wij deze gang naar Cannossa niet hoeven te maken. Wat bezielt die mensen?
Ash wil graag weten of ik nog tips heb voor de retourroute Istanbul waar vandaan hij over drie weken terugvliegt naar het trillingsgevoelige Nieuw Zeeland. Dat is het moment waarop hij zijn partner dan weer zal tegenkomen want ze hebben allebei heen/terug geboekt.
Tips heb ik natuurlijk wel. Dus ik begin over Albanië en Macedonië, landen die hij niet op zijn lijstje heeft staan.
Al snel verandert het gesprek en verdiept het zich tot persoonlijke zaken en gevoelens.
Even een time out om Ageeth te melden dat ik samen met Ash een pizza eet in het strandrestaurant waar we zitten. Ageeth, wereldwijf, snapt het wel, kent me inmiddels en vindt het totaal geen probleem. Ze laat mij, geeft me die ruimte!! Top.
Na de twee pullen bier is het tijd voor een goede fles Montenegrijnse rode wijn, dat past beter bij pizza.
Kranige Ash blijkt 63 jaar en kan drie maanden per jaar reizen. Hij heeft zijn bedrijf, gespecialiseerd in het ‘boomvrij’ maken van land ten nutte van landbouwgrond of graasland, zodanig opgezet en ingesteld dat hij er een tijd ‘tussenuit’ kan.
Terwijl we zo praten, hij vooral (ja ik kan mijn klep, zo nu en dan, houden), vertelt hij dat hij er eigenlijk even helemaal doorheen zit. Sinds ‘de scheiding’ van zijn (fiets)partner heeft hij niemand meer gesproken. Het nu alleen zijn valt hem zwaar.
Hij is blij met onze ‘ontmoeting’. Ik ook, want het is een buitengewoon boeiende man die veel heeft meegemaakt. Wat we samen delen is de fascinatie voor Australië waar hij enige jaren als driver van een roadtrain heeft gewerkt en dit land, nee dit continent, heeft doorkruist.
Het was een vlucht. Weg bij zijn vrouw die volledig aan de drank was geraakt nadat hun zoon was verongelukt. Zoals altijd riep zij haar zoon voor ‘tea’ en door een tragische samenloop van omstandigheden struikelde hij en werd hij geveld door de boom die hij nog gauw even had omgezaagd.
Verteerd door schuldgevoel greep ze naar de fles en ‘verzoop’ zichzelf uiteindelijk.
Ash kon dit niet aan en niet aanzien en vertrok naar Down Under.
Gelukkig heeft hij ook een dochter waar hij goed contact mee heeft. Hij heeft twee kleinzoons en met de jongste voelt hij zich heet meest verwant. Als twee druppels water herkent hij daarin zichzelf.
Hij ondersteunt zijn dochter haar maan, het gezin:”This is the best I can do….”!
Wonderlijk is, tijdens het uitwisselen van ervaringen en gevoelens over Down Under, dat hij zich daar meer ‘thuis’ voelt dan in NZ.
Als een van de weinigen weet hij wel in contact te komen met de Aboriginals. Het zou me niet verbazen als hij blijkt een nazaat te zijn van een van de twee matrozen die, als straf, door gezagvoeder Houtman (hij heeft Australië al veel eerder ontdekt dan captain Cook) zijn achtergelaten op de Westkust. Het is bekend dat er onder de Aboriginals aldaar opmerkelijke ‘verkleuringen’ zijn ontstaan. Blauwe ogen en zacht getinte huid komen bij die ‘tribes’ voor.
Maar goed de Aussies zijn nog steeds Elizabeth aanhangend, zolang ze regeert c/q leeft.
Het werd een lange, late, zeer bijzondere avond met een hoog ‘soulmate’ gevoel. We nemen afscheid en wensen elkaar veel reisplezier, behouden terugkeer en ik wens hem een goed ‘weerzien’ with his Irish Lassie.
We wisselen geen adressen uit, het is goed zo. De volgende ochtend blijkt hij inderdaad voor dag en dauw vertrokken terwijl ik, nog wat beneveld, de ogen uitwrijf. Hoe bestaat het.
Geen ‘ashes to ashes en dust to dust’, maar ‘gone with the wind….’

Schiereiland Lustica…..
Vrijdag 17 augustus zijn wij na een mooie rit langs de Montenegrijnse kust neergestreken op ‘Kamp Begović’ op het schiereiland Lustica, alleen de naam al.
Aangezien Montenegro in de kampeergidsen nog niet meedoet, moeten we vanaf de wegenkaart de aanduidingen zien te vinden. Van de beoogde hebben we er één gezien, de daarop volgende hebben we gemist; geen aanduiding kunnen ontdekken.
Onze laatste ‘hoop’ is het schiereiland. In het plaatsje Radovići is een piepklein toeristen informatiebureau. Ageeth gaat informeren, twee adolescenten bevolken het bureau, één zegt nee er is geen camping en de ander jawel, neem afslag Žanjice en dan doorrijden tot aan het eind van de weg.
De weg, hoewel geasfalteerd, is smal. Regelmatig moeten we de kant in om tegenliggers te kunnen en te laten passeren. Alles gaat goed. De indicatie dat we op de goede weg zijn bleek toen de eerste aanduiding Kamping de gewenste afslag aangaf.
Kronkel de kronkel omhoog en omlaag, stevig omlaag om uiteindelijk ons door de poort van Kamp Begović te wurmen. Hoewel de naam Kamp niet erg aansprekend is, blijkt het tegendeel. Het is een olijfbomen rijke, eenvoudige camping ver weg van de snelweg.
Mooi gelegen aan een, door rotsen omgeven, baai. Een trap, uitgehouwen, leidt naar het rotsenrijke ‘strand’ leidt. Een pracht plek, slechts een aantal plaatsen is toewaterlaatbaar. Daarna direct een behoorlijke diepte, goed te zien want het water is kristalhelder.
De voorzieningen zijn simpel, maar schoon. Drie koude douches met een vermoeden van waterstraal, water is schaars, simpel afgescheiden door een gummischerm.
Er is een bar met een groot terras met fleurige parasols. Behalve drank biedt ‘de familie’ ook sandwiches en ‘pannenkoeken’! En ze zijn lekker.
Er is elektriciteit en we hebben een behoorlijke ruime plek bij de ingang.
Zonder mover zou het een hele opgave geworden zijn, nu tot op de millimeter gesteld.
We worden begroet door de dochter Daniëlle, ze spreekt goed Engels, die ons welkom heet en het tarief meldt, €15 + €2 voor de elektra. Nou dat is goed te doen.
Even later verschijnt Pa Mladen, een aardige kerel die even niet kan bevatten hoe wij Eriba gaan plaatsen. Het op de plaats zetten van Eriba met de mover roept, ook hier, de nodige oh’s en ah’s op. Mladen spreekt een beetje Engels, dus dat helpt.
De andere campinggasten zijn een groep tenten behorende tot jongeren uit Hongarije. En verder de nodige Balkan buren uit Tsjechië, maar ook Fransen en daar zijn ze weer, Polen. Die zijn we in Albanië en Macedonië ook meermalen tegen gekomen; het gaat dus goed met Polen.
Geen landgenoten hier.
Dan de eerste proeve van een duik, verfrissend; het smaakt gelijk naar meer. Het is lekker water, zout natuurlijk, maar heerlijk van temperatuur. En Kwazi, na enige aarzeling, plonst mij achterna om de vuurtoren te pakken.
Vanaf dat moment een vast ritueel, ’s-morgens vroeg om ca. zes uur, Dushka lijkt wel een haan, en ’s-avonds om half zeven, want dan zijn de meeste badgasten weg.
Erg leuk hondzwemmen, vooral Ageeth borstcrawled zich naast Kwazi naar de vuurtoren om net voor zijn neus het begeerde object nog wat verder weg te slingeren.
Kwazi gaat niet alleen beter zwemmen maar blijkt, in competitie met Ageeth, er ook nog een tandje bij te kunnen zetten, geinig.
Dushka is niet van het zwemmen, hoewel ze het, gelijk een rat, het heel goed kan.
Zij, straathond bij uitstek, is vooral bezig om de rotsen op voedselresten te inspecteren.
Kortom: prima plak, hier blijven we dus maar even…..

De blauwe grot….
Vandaag is een Oostenrijks stel voor ons komen staan. Of we geen bezwaar hebben:
‘We blijven maar kort hier…’. Er is niet veel ruimte meer op de camping.
Natuurlijk hebben we geen bezwaar, we hebben nog ruimte zat.
Het zijn ‘Wieners’, Rudi und Andrea, die met een Westfalia Camper rondtrekken door Kroatië en Montenegro. Zoon en dochter (20 & 16) zijn bij Split uitgestapt en met Euroliner terug naar Wien gegaan. Nu zijn ze voor het eerst weer met hun beidjes alleen op pad.
We hebben vandaag gehoord over ‘de blauwe grot’ en bij campingbaas Mladen geïnformeerd naar het wat, hoe en waar. Het is een grot die alleen vanaf de zee bereikbaar en toegankelijk is. Schijnt erg mooi te zijn, vooral als de zon in grot schijnt. Dan wordt de azuurblauwe kleur van het water zichtbaar. We besluiten er gelijk naar toe te gaan.
Vanaf het zes kilometer verderop gelegen plaatsje Merišta varen er bootjes naar toe.
We vragen of Rudi & Andrea of ze ‘lust haben mit zu gehen’. ‘Ja, gerne…”
Voor hen is het gedoe omdat een camper vergt dat je eerst alles inklapt en opbergt.
Gevieren op weg naar Merišta, dat een heel populair en nu dus kustdorpje is.
Bij aankomst worden we gelijk aangesproken door een localo die ons een privat boottochtje naar de grot aanbiedt voor €40! Van Mladen weet ik dat een regulier tarief €3 p/p kost!
We gaan dus op zoek naar de laatste reguliere boottocht, maar helaas voor vandaag zijn er geen afvaarten meer. We besluiten om dan toch maar het privat aanbod te proberen en voor een betere prijs te bedingen. Bij het restaurant belt gerant Marko zijn maatje die voor €25 bereidt is ons op dit late tijdstip er heen te varen.
Een nadeel is wel dat op dit tijdstip de mistral waait en er dus een flinke golfslag is, maar dat is geen probleem volgens ‘the captain’, een lange slungel van pakweg begin twintig.
We doen het. Langs m’n neus weg informeer ik bij Marko even naar de prijs van een maaltijd daar; valt mee. Op weg naar de steiger meld ik Rudi deze mogelijkheid voor na afloop.
Een klein polyester bootje schommelt langszij en wij hoppen aan boord. Inderdaad, er is een flinke golfslag. Maar sinds onze zeebenen die we hebben overgehouden aan onze Oceanië reis is dit een eitje.
Na goed twintig minuten varen komt de grot in zicht. Het is een flink gat in de berg, een opening naar beide kanten. We kunnen er met de opbouw net onderdoor; dit heeft deze jongeman meer gedaan.
Het voordeel van het late tijdstip is dat er verder niemand is en we dus ‘het rijk’ alleen hebben. We hebben allen zwemkleding aan en nadat het bootje is vastgelijnd aan ‘het plafond’ plonsen we in het grote zwembad onder het gewelf. Een straaltje ondergaande zon toont inderdaad die mooie blauwe kleur van het water in de grot.
In september schijnt het op z’n mooist te zijn. De stand van de zon is dan zodanig dat de hele grot daardoor wordt beschenen en haar naamgeving dan in volle pracht tot uiting komt.
We zwemmen wat rond in dit verademende gewelf. Een trapje maakt het aan boord komen simpel. En zo stappen we verfrist en verkwikt één voor één aan boord en schommelen we weer terug maar het haventje van Merišta.
We sluiten de grote Grot ervaring af, bij ondergaande zon, met een heerlijke maaltijd op het fraaie terras van het restaurant en maken verder kennis met Andrea en Rudi.

Kotorski Zaliv, de Baai van Kotor, ….
Vandaag gaan we naar Kotor en doen we het rondje Baai van Kotor. Het schijnt een mooi historisch vestigstadje te zijn. En de gelijknamige baai is ook waard om te zien en om er omheen te rijden. We beginnen met het rondje van ca. 41 kilometer.
Nou het blijkt niet teveel gezegd, de baai is fraai en de rondrit afwisselend.
Op tweederde steken we over met de veerpont (€8!) voor een tochtje van nog geen tien minuten. We vervolgen de tocht langs de baai nu aan de andere kant.
Aan deze kant van de baai is de weg stukken smaller en om de haverklap moet we uitwijken voor tegemoetkomende auto’s. Het is druk en drukkend, de temperatuur is opgelopen 36°.
Deze temperaturen zijn voor Montenegrijnse maatstaven erg hoog, normaal komt de temperatuur in de zomer niet boven de dertig graden. Onze klimaatbeheersing in de bus voorkomt dat het tochtje baai een braai wordt.
Eenmaal terug bij het stadje vinden we met enig geluk een beschutte plek om te parkeren.
Ondanks de bloedhitte wandelen we met de doggies naar het historische gedeelte.
Een heuse toegangspoort van weleer leidt ons het stadje binnen. Leuke smalle straatjes met, uiteraard, een op toerisme afgestemd winkel/boetiek aanbod. Niettemin fraai alles.
Met flink wat Unesco geld is het stadje in de oude staat hersteld en staat het nu op de wereld erfgoed lijst. Nou ze hebben werkelijk hun best gedaan.
We flaneren door het stadje en oogsten veel bekijks met onze honden. Geregeld wordt ons gevraagd naar Kwazi’s herkomst en Dushka is het vertederende puppie; Maxi & Mini.
De tocht naar het hooggelegen Nationale Lovćen Park schiet er bij deze hitte bij in.

Kiespijn…..
Al lange tijd zit mijn kies rechtsachter, nummer 7, te kwarren. Hoogst irritant en opspelend pijnlijk. In Ohrid, bij onze gebit renovatie, we zijn gekroond, en op de valreep ook nog in Skhodër is er naar gekeken maar niets te zien. Noch met het spiegeltje noch op de foto.
Hetzelfde verhaal als bij mijn eigen tandarts in Amsterdam. Maar ik voel het en het klopt niet.
Omdat het weer opspeelt en verrotte pijn doet zijn we naar Tivat gegaan. In het ziekenhuis daar is de tandartsenpraktijk van de besnorde dr. Milan Mirković. Hier moet ik naar toe gaan aldus Mladen. Terwijl Ageeth op een terras op mij wacht en internet ga ik naar de kliniek.
Al na vijf minuten kan ik terecht bij een jonge dertiger, hij blijkt Ivan Mirković. Zoon van maar zonder snor.
Hij doet wat ik hoopte, hij verwijdert de bestaande vulling waar onder toch enig cariës zich had genesteld. Het lek lijkt boven. Opgelucht dank ik hem voor de behandeling van slechts €35 en vertrek keurig met rekening en briefje met aard van de behandeling voor mijn zorgverzekeraar op zak. Als ik nog last mocht blijken te hebben mag ik terug komen, valt onder de garantie!
Hoewel enige napijn normaal is blijkt dit echter niet te verdwijnen, ook niet met het drinken van Raki. Met pijnlijke smoel wel gezellige avond met Oostenrijkse Andrea en Rudi.
Ik besluit morgenochtend terug te gaan.



Op herhaling…..
Ditmaal alleen ga ik op herhaling bij dr.Ivan. Hij blijkt niet aanwezig, komt u vanmiddag maar terug om 13.00 uur begint hij. Ja maar, met zichtbare tegenzin wil de vrouwelijke collega dan wel even kijken. Na een paar tellen kijken met het spiegeltje zegt ze:”Het is toch beter als u vanmiddag terug komt als dr. Ivan er is…”!
No dat wordt dus time killing…’ Gelukkig heb ik mijn laptopje bij dus dan ik mooi aan mijn journaal werken. Op hetzelfde terras als gisteren nestel ik en onder het genot van café machiatto en een flink stuk Sacher Torte begin ik aan etappe 22, Montenegro.
Voor ik het goed en wel in de gaten heb is de wachttijd verstreken.
Eenmaal terug in de kliniek start de volgende wachttijd. Er is een aantal patiënten voor mij.
Ik zit naast een Frans sprekende vrouw met haar zoontje. Ze blijk een Belgische uit Brussel en woont al enige tijd in Montenegro. Haar man is naast zakenman ook de consul honoraire van België en binnenkort ook voor Nederland. Zij houdt terwijl we praten nauwkeurig inde gaten dat niemand voor zijn beurt gaat.
Dan komt dr. Ivan de gang op en ziet ook mij. Enigszins verrast dat ik weer terug ben zegt hij om even geduld te hebben.
Na een half uur ben ik aan de beurt. Ik vertel hem dat ik nog steeds last heb, zo niet meer en wijs hem waar de pijn zit. Een minuscuul gaatje aan de zijkant van de kies lijkt het euvel. Hij boort het schoon en steeds als hij het schoon blaast zit ik tegen het plafond (figuurlijk natuurlijk). Het probleem is niet zozeer dit gaatje maar mijn tandvlees dat te ver opgetrokken is waardoor er een overgevoeligheid is voor druk en warme/koude vloeistoffen.
Eigenlijk moet ik behandeld worden door een paradontoloog die met een kleine operatieve ingreep dit euvel definitief kan verhelpen. Ook zijn vader kijkt even mee en mompelt hoofdschuddend, oh jee! Maar hij is het er alleen maar eens, de kies is verder gezond.
Dr.Ivan gaat proberen om de tandrand met ‘cement’ te dichten. Hij laat geen middel onbeproefd om dit voor elkaar te krijgen en geeft me tot slot een tubetje Sensodyne mee.
Dit moet bij dit soort klachten afdoende helpen. De irritatie is minder maar het blijft zeuren.
Na drie kwartier behandeling vraag ik naar de kosten:’Niets….’!
Dit alles valt onder de toegezegde garantie en mocht ik nog last blijven houden dan moet ik morgenochtend terug komen. Hij zal dan zijn vader en zijn professor raadplegen.
Wat een service…..
Inmiddels heb ik een aardig beeld gekregen van de kwaliteit en kunde van de tandheelkunde in Macedonië, Albanië en Montenegro. Nou ze lopen beslist niet achter, zijn kundig en de apparatuur is modern. Opvallend is de tijd die ze nemen en het tarief dat ze berekenen; spotgoedkoop.

Wien, Wien nur du allein…
Morgen gaan Andrea en Rudi dan toch vertrekken. Ze zijn langer gebleven dan ze hadden voorzien.
Deze camping, deze plek en deze mooie baai spreekt hen, gelijk ons, zeer aan.
Andrea is Sociologe en werkt op het terrein van arbeidsmarkt, ze ontwikkelt programma’s en begeleidt projecten.
Rudi is leraar op een lagere school en heeft klas een tot met vier onder zijn hoede. Behalve de leeftijdsverschillen zijn de twintig leerlingen ook zeer verscheiden naar achtergrond, autochtoon/allochtoon en in kunnen en kennen fysieke en psychische handicaps. Er is sprake van een volledige integratie in de klas van deze mengelmoes.
Het is een zeer vooruitstrevende school die voorop loopt in dit soort integratief onderwijs.
Zittenblijven bestaat niet, er is verschil in niveau en tempo. Het wonderlijke is dat er sprake is van een push/pull effect; het aan elkaar optrekken en het ‘normaal’ vinden dat er ‘verschillen’ zijn zonder dat dit elkaar in de weg zit. Eenieder komt elke morgen binnen en begint is alle rust aan zijn/haar taak.
Terwijl Rudi hierover vertelt veranderd de enigszins gereserveerde man in een boeiende verteller die helemaal ‘opengaat’.
Behalve zijn leraarschap is hij ook poppenspeler in een bekend Weens Poppentheater.
Een gezelschap dat ook geregeld op reis gaat tot in Korea toe. Ze spelen vooral voor volwassenen. Vooral hun opvoering van ‘Die Zauberflöte’ van WAM oogst veel succes.
Een bijzonder span, die twee.
Onder het genot van Raki en wijn sluiten we ons tijdelijk nabuurschap af met een prachtig woord voor omgevingslawaai:’Akoetische Umwelt Versmutzung...’!

Wakker zwemmen….
Vrijdag, 24 augustus keft Dushka ons wakker. Het teken dat ze er uit moet voor plassen en poepen. Ons patroon is met haar komst danig veranderd. De dag begint nu bij het krieken van de dag.
Bij het uitlaten van de honden kom ik Milan tegen en raak met hem in gesprek.
Deze 78-jarige Montenegrijn heeft een deel van zijn leven in Arizona, USA, gewerkt en gewoond. Hij heeft hier een huis laten bouwen en is in de lente en zomer in Montenegro. En de andere tijd gaat hij terug naar Arizona.
Deze krasse, kranige eenoog, hij heeft een lapje voor zijn rechteroog, peddelt elke dag langs de rotskust om kleine inhammen en grotten te ontdekken.
Hij wijst me zijn huis en zegt: ‘Waarom gaan jullie daar niet zwemmen met de honden, je hebt er alle ruimte en er is verder niemand. Ik ben alleen niet vandaag, maar ga je gang….”
Dit aanbod knoop ik in m’n oren.
Rond half zeven, als de honden zijn uitgelaten, gaan we Kwazi zwemmen.
Ruim voor de badgasten komen hebben we even ‘het rijk’ alleen tussen de rotsen.
Kwazi sprint moeiteloos de uitgehouwen trap af en plonst de vuurtoren achterna.
Met Ageeth doet hij een wedstrijdje snel zwemmen. Ageeth moet behoorlijk aanzetten om hem voor te blijven. Hij vindt het geweldig.
Het water is heerlijk en helder. Dit ritueel herhalen we aan het einde van de dag als de zonaanbidders zijn vertrokken.
Ik twijfel of ik nogmaals bij Dr. Ivan langs zal gaan. Het zeurt nog steeds maar is wel een heel stuk minder. Ik besluit om het er bij te laten en de tijd de wond te laten helen.
Intussen maken Andrea en Rudi zich klaar voor vertrek, we drinken gezamenlijk nog koffie en wisselen onze e-mail en adressen uit. We krijgen Die Zeit, een krant de ze in Kroatië hebben gekocht. Prima artikelen en goed voor m’n Duits.
We zoenen elkaar gedag en we zijn van harte welkom in Wenen:”Wir haben immer ein schlafzimmer zu ihren verfügung, herzlich willkommen…“!
We komen zo langzamerhand aardig in de logeeradres mogelijkheden.
Nadat ze zijn vertrokken gaan ook wij ons opmaken voor ons vertrek morgen.

Wat een huis…
In de tweede helft van de middag als de heftigste hitte voorbij is, de afgelopen twee weken is de temperatuur ruim in de dertig graden, wandelen we naar het huis van Milan.
Nou dat blijkt niet teveel gezegd. Het is een pracht huis op een mooie locatie.
De door hem zelf uitgehouwen trap leidt naar een kleine kreek waar we het water in kunnen.
Dit is genieten. Dat hadden we eerder moeten weten!
Lekker afgekoeld keren we terug en na het eten ga ik naar het terras om af te rekenen en om Mladen en Ilinka gedag te zeggen. Onder het genot van de huisgemaakte Raki praten we over de het familiebedrijf, de ontwikkeling van de camping en hun appartementen complex in aanbouw.
Op eigen kosten hebben zij en de andere families die hier bezit hebben de weg hierheen laten asfalteren en van verlichting voorzien. Ze hebben eerder tegenwerking dan medewerking van de overheid.
Maar ze zetten door…..
Milan zit ook aan tafel en ik vraag hem of hij zijn huis verhuurd in de maanden dat hij er niet is. Zo had hij het nog niet bekeken, een idee…?
Montenegro heeft nauwelijks tot geen industrie, het is een ‘puur natuur’ land. Landbouw, veeteelt en nu vooral toerisme vormen een bron van inkomsten voor de ruim 600.000 inwoners. Na de Balkanoorlog, 1990-1991, waar zij vrijwel ongeschonden uit is gekomen, heeft zij dankzij forse hulp van Duitsland de infrastructuur op orde gekregen.
In 2000 heeft zij, wederom met steun van onze oosterburen, haar nationale munt ingewisseld voor de euro.
Het is een land dat we graag ook eens aan de ‘binnenkant’ willen bekijken. De kuststreek is prachtig maar de zee is moeilijk te bereiken vanwege het hoge berggehalte. Niettemin zijn er op vele plekken ontwikkelingen om de kust toegankelijk te maken. Zandstranden zijn schaars.
Het prijspeil is aantrekkelijk alleen de dagelijkse levensbehoeften zijn relatief duur.

File….
De wekker gaat voor het eerst eerder af dan Dushka, het is 05.30 uur. We staan extra vroeg op vanwege de smalle weg terug. Er zijn delen waarop we niet graag tegenliggers willen tegenkomen omdat er weinig mogelijkheden zijn om elkaar te passeren. Met onze combinatie is het lastig om hier uit te wijken.
De poort is het eerste obstakel. De doorgang is niet alleen smal maar door de schuine ligging
en de stevige oprit is de draai de weg op listig. Maar alles gaat goed en onderweg slechts een tegenligger op een goede plek.
Alles verloopt voorspoedig totdat we de grens naderen. Zeven kilometer file staat er al en stapvoets bereiken we na een uur de sluis waar vier rijen dik de auto’s zich langs de douane poortjes wringen.
Bij menige auto, vooral met Russische nummerplaat, moet de achterklep omhoog.
Wij hoeven alleen onze paspoorten en kentekenbewijzen af te geven waar even in wordt gekeken en met een simpele handbeweging wordt aangegeven dat we door kunnen.
Onze honden worden niet opgemerkt, die liggen achter ons op de grond en houden hun gemak. Mooi zo.
Net als we denken dat we lekker kunnen doorrijden doemt file twee op. Deze duurt nog langer voordat we de Kroatische sluis bereiken. Grenscontroles, en grondig, die zijn we niet meer gewend. Maar ook deze paspoort/kentekencontrole verloopt voor ons buitengewoon soepel.
We zijn in Kroatië, het land van Ivanisvic en Djokovic.